چند راهکار برای تقویت حافظه
خیلی از ما با بالاتررفتن سن نگران کمشدن حافظهمان هستیم و یا در اوج جوانی و یادگیری، دغدغه تقویت حافظه و بازدهی بیشتر در تحصیلمان را داریم.
خبر خوب اینکه راههای زیادی برای تقویت حافظه وجود دارد که با مداومت و انجام آنها به صورت پیدرپی میتوانیم به طرز چشمگیری حافظه را تقویت کنیم. اما برای شروع بهتر است بدانیم که ما میتوانیم روی بعدهای مختلفی از حافظهمان کار کنیم.
به طورمثال، علاوه بر حافظه کوتاهمدت و بلندمدت، میتوانید بر روی حافظه تصویری و حافظه شنیداری هم کار کنید.
حافظ برای تقویت حافظه
خواندن و حفظکردن شعر یکی از بهترین و شیرینترین راههای تقویت حافظه است. یکی از غزلهای حافظ را انتخاب کرده و روزی دو بیت آن را حفظ کنید.
اگر حفظکردن ابیات حافظ برایتان سخت است، میتوانید هر شاعر یا هر سبک دیگری از شعر را انتخاب کنید. با این تکنیک علاوه بر تقویت حافظه، فن بیانتان هم تقویت میشود.
خلاصهنویسی کتاب
از حوزه و موضوع موردعلاقهتان، یک عنوان کتاب انتخاب کنید و بخوانید. پس از پایان هر فصل هم سعی کنید روی یک برگه، خلاصه فصل را به یاد بیاورید و یادداشت کنید.
همچنین میتوانید وبلاگ بخوانید و خلاصه و نکات مهم را در داخل گوشی و یا لپتاپتان تایپ کنید.
ورزشهای ذهنی
ورزشهای ذهنی را برای تقویت حافظه دست کم نگیرید. کتابهایی با عنوان قوای ذهنی در بازار وجود دارند که تعداد زیادی بازی را برای ذهن معرفی میکنند.
حل معما، علاوه بر جنبه سرگرمی، به تقویت حافظه، بالابردن هوش و نحوه تفکر صحیح و منطقی کمک میکند.
معرفی کتاب: کتاب «قوای ذهنی خود را بشناسید» یکی از گزینههای خوب است. البته صدها تست و بازی هوش و حافظه به صورت آنلاین موجود است که با یک جستوجوی ساده میتوانید به آنها دست پیدا کنید.
جدول حل کنید!
حل جدول راه دیگری برای تقویت تمرکز و در نهایت تقویت حافظه است. سعی کنید حداقل هفتهای یکبار جدول حل کنید. به یادآوردن دادههای ذهنیتان هنگام حلکردن جدول میتواند بسیار کمککننده باشد.
با این کار، علاوه بر یادآوری دادههای قدیمی ذهنتان، داده و اطلاعات جدیدی وارد حافظه شما میشود که به تقویت حافظه کوتاهمدت شما و با تکرارشان، به تقویت حافظه بلندمدتتان کمک شایانی خواهد کرد.
شطرنج بازی کنید
شطرنج یکی از بهترین و جامعترین راههای تقویت حافظه است. با شطرنج بازی کردن، هم حافظه خود را تقویت میکنید و هم برای کار و زندگی شخصیتان استراتژی میآموزید.
تقویت حافظه تصویری
پازل حل کنید
یک پازل کوچک تهیه کرده و سعی کنید برای درستکردنش دفعات کمی به تصویر نگاه کنید و تا میتوانید از تصویری که در ذهنتان مانده است، برای درستکردن پازل استفاده کنید. به خودتان و ذهنتان اعتماد کنید.
به جزئیات توجه کنید
وقتی به خیابان، پارک و …. میروید، لطفا با دقت بیشتری به اطرافتان نگاه کرده و به جزئیات توجه بیشتری داشته باشید؛ به آدمها، ماشینها، درختها، آسمان و …. و در نهایت شبها قبل از خواب، سعی کنید همه تصاویر را با جزئیات به یاد آورید.
توجه به جزئیات و بهخاطرسپردن جزئیاتی که در طبیعت وجود دارد، یکی از بهترین و دلنشینترین راههای تقویت حافظه است. این کار، علاوه بر تقویت حافظه، به تقویت تمرکز هم کمک خواهد کرد.
تقویت حافظه شنیداری

از بتهوون و موتزارت کمک بگیرید
چند قطعه کلاسیک از سمفونیها دانلود کنید، برای بار اول گوش کنید و لذت ببرید. اما برای بار دوم، سعی کنید بتوانید سازها را در هنگام نواختهشدن تشخیص بدهید.
اگر فکر میکنید قطعات کلاسیک برایتان سنگین هستند و یا جزو علایق شما نیست، سعی کنید این تمرین را با آهنگهایی که دوست دارید و مدام در طول روز گوش میدهید، انجام دهید.
به صدای طبیعت گوش کنید
صداهای طبیعت را با دقتتر گوش کنید؛ چه در زمانی که در طبیعت هستید و چه زمانی که در شهر و فضاهای شلوغ حضور دارید. صداهایی مانند صدای جنگل، دریا، باران و … را میتوانید بهراحتی دانلود کرده و با گوشدادن به آن، حافظه شنیداریتان را تقویت کنید.
سبک زندگی و تقویت حافظه
علاوه بر ورزشهای ذهنی و تکنیکهایی که سبب تقویت حافظه میشود، سبک زندگی شما هم بسیار بر روی این مسئله تاثیرگذار است.
خوب بخوابید

سعی کنید در شبانهروز هشت ساعت بخوابید، چند ساعت قبل از خواب از گوشی استفاده نکنید و وقتی به تختخوابتان رفتید، با چند دقیقه مدیتیشن ذهنتان را آرام کنید و بعد بخوابید تا بتوانید خواب عمیقی را تجربه کنید. خواب باکیفیت و بهاندازه از مهمترین عوامل برای سلامتی است.
تقویت حافظه مثل آبخوردن
تقویت حافظه مثل آب خوردن بسیار راحت است، اما به شرطی که به فکر سلامت بدن و حافظهتان باشید و روزی هشت لیوان آب بخورید.
از درون بدنتان خبر داشته باشید
در اسرع وقت یک آزمایش کامل بدهید و ویتامینها و شرایط هورمونی بدنتان را بررسی کنید.
کمبود ویتامینها و هورمونها تاثیر عجیبی در بههمریختگی شرایط ذهنی دارند. خیلی اوقات ما از حافظه بسیار خوبی برخوردار هستیم، اما یکی از همین عواملی که تا اینجا ذکر شد، موجب عدم تمرکز ما میشود؛ پس بیشتر حواستان به جسمتان باشد.
ورزش، ورزش، ورزش
تکرار مکررات و کلیشه است اگر بگویم ذهن سالم در بدن سالم است و هیچ چیزی مانند ورزش نمیتواند بدن را سالم نگه دارد.
یوگا یکی از بهترین ورزشها برای بالابردن تمرکز و داشتن بدنی سالم است. نه فقط یوگا، که تمام ورزشها میتوانند شرایط جسمی و روحی شما را بهبود ببخشند. زمانی که اکسیژن به خوبی به ذهن برسد و گردش خون به درستی در بدن انجام شود، شما از شرایط بهتر ذهنی برخوردار میشوید.
اگر شرایط ورزشکردن را ندارید، برنامهای ترتیب بدهید تا روزانه حداقل نیمساعت پیادهروی کنید و یا میتوانید شبها به پارک بروید و بدوید.
تغذیه سالم داشته باشید
حتما صبحانه بخورید و از مواد مغذی برای این وعده مهم استفاده کنید. سبزیجات بخورید و میوه را فراموش نکنید. برای وعدههای غذاییتان از غذاهای سالم استفاده کنید و تا میتوانید از فست فودها استفاده نکنید.
مکملهای غذایی
در کنار غذاهای سالم و میوه و سبزیجات از مکملهای غذایی استفاده کنید. با این کار، ارزش غذاییتان را ارتقا میدهید و اگر در مصرف مواد غذاییتان دچار مشکل هستید، با این مکملها جبران میکنید.
تقویت حافظه در کودکان
تقویت حافظه در سن کم و دوران کودکی بسیار راحتتر از سنین بالاتر است. کودکان ذهن مستعدتری دارند؛ پس خیلی سریعتر میتوان حافظه آنها را با این روشها تقویت کرد:
برای کودکانتان کتاب بخوانید و در پایان کتاب با پرسیدن چند سوال از داستان و جزئیاتش، به تقویت حافظهشان کمک کنید.
سعی کنید با یاددادن سورههای کوچک قرآن و شعرهای کودکانه مناسب ظرفیت حافظهشان را گسترش دهید.
بازیهای فکری متنوعی هستند که هم علاوه بر سرگرمی و بازی، به تقویت حافظه کمک بسیار زیاد میکند.
از خوراندن خوراکیهای ناسالم به کودکان پرهیز کرده و سعی کنید با مغزها و خوراکیهای خانگی به سلامت ذهن و جسمشان بهبود ببخشید.
از آنها بخواهید تصاویری را که در بیرون خانه و یا در انیمیشنها میبینند، برای شما تعریف کرده و یا آنها را نقاشی کنند.
آموختن موسیقی هم در تقویت حافظه شنیداری بسیار موثراست.
سعی کنید کودکانتان را زیاد به طبیعت ببرید و از آنها بخواهید به صداهای پرندگان، حیوانات و باد … به دقت گوش کنند.
یادگیری زبان دوم از دوران کودکی یکی از گامهای موثر تقویت حافظه است.
و در پایان …
دانشمندان و متخصصان عصبشناسی هر روز با پژوهشهای پیدرپی، به یافتههای جدیدی در مورد ذهن و حافظه میرسند؛ پس سعی کنید با خواندن مقالات مختلف در مورد مکانیسم مغز، بیشتر با ذهن و حافظه آشنا شوید تا راحتتر آنها را کنترل کنید و پرورششان بدهید.
تقویت حافظه بهتنهایی با انجام تکنیکها امکانپذیر نیست، بلکه نیاز به تمرین مداوم و تغییر جدی در سبک زندگی فعلیمان دارد.
برای یک حافظه درخشان باید ذهنی پویا و جسمی سالم داشته باشیم؛ این دو مکمل هم هستند و هر کدام به تنهایی نمیتوانند ما را به نقطه دلخواهمان برسانند.